राज्यशास्त्र सराव पेपर 130 Solve Now

केंद्र-राज्य व राज्यांना स्वायत्तता प्रदान करण्याच्या संदर्भात काय खरे नाही ?
अ) स्वातंत्र्यापासून केंद्र आपले कार्य क्रमाक्रमाने अशा रीतीने वाढवत आहे की, राज्ये केंद्रावर पूर्णपणे विसंबून राहतात.
ब) केंद्रीय वित्तीय स्रोत लवचिक नाहीत.

खालील विधाने लक्षात घ्या.
अ) भारतीय राज्यघटनेच्या कलम-262 नुसार संसदेला कायद्याद्वारे आंतरराज्यीय नद्यांच्या किंवा नदीखोल्यातील पाण्यासंबंधीच्या
तंट्याच्या अभिनिर्णयाकरता तरतुद करता येते…
(ब) कलम – 262 नुसार भारताच्या राष्ट्रपतींना आंतरराज्य नदी जलवाटप स्थापन करण्याचा अधिकार आहे.
वरील विधानांतील चुकीचे विधान/ने कोणते ?

पुढीलपैकी चुकीचे विधान कोणते आहे ते ओळखा.

केंद्र आणि राज्यांमधील संबंधाचे वर्णन मुख्यतः भारतीय राज्यघटनेच्या —–भागात करण्यात आले आहे.

भारतीय राज्यघटनेच्या सातव्या परिशिष्टमधील केंद्र सूचीमध्ये खालीलपैकी कशाचा समावेश केलेला आहे ?
अ) प्रत्यर्पण ब) दीपगृहे
क) बँकिंग ड) वजन आणि मापे यांची मापके प्रस्थापित करणे

विभाजनानंतरच्या आंध्रप्रदेशाची राजधानी अमरावती— – सारखी बनविली जाणार आहे.

रताचे स्वातंत्र्य आणि अखंडता टिकवून ठेवण्यासाठी घटनाकारांनी भारतीय संघराज्यात :
अ) केंद्राला अधिक अधिकार दिले आहेत.
ब) घटकराज्यांना अधिक अधिकार दिले आहेत.
क) राष्ट्रपतींना अधिक अधिकार दिले आहेत.
ड) मुख्यमंत्र्यांना अधिक अधिकार दिले आहेत.
वरीलपैकी कोणते विधान / ने बरोबर आहेत ?

केंद्र आणि घटक राज्यांच्या संबंधासंदर्भातील बहुतांश तरतुदी भारतीय राज्यघटनेच्या —— भागांमध्ये आहेत.

किमान ——–पाठिंब्याने राज्यसभेने ठराव संमत केल्यास राष्ट्रहिताच्या दृष्टीने राज्यसूची मधील विषयासंबंधी कायदे करु शकते.

केंद्र आणि घटकराज्य यांच्यातील राजस्वय विभाजन—— अधिनियमावर आधारित आहे.

भारतीय संसद कोणते घटक मिळुन बनलेली असते ?

महाराष्ट्रातुन लोकसभा व राज्यसभेवर निर्वाचित होणाऱ्या सदस्यांची एकुण सदस्य संख्या —— आहे.

संसद भंग करण्याचा अधिकार आहे –

मंत्रीमंडळ देशाच्या कायद्यांची निर्मिती करणारी सर्वोच्च संस्था म्हणजे —— होय.

सामान्यपणे संघराज्य पद्धतीचे विधिमंडळ असते ?

सनदी सेवकांना ———–बनण्याची परवानगी नाही.

संसदेच्या दोन अधिवेशनांमधील अंतर ——-महिन्यांपेक्षा कमी असावे.

राष्ट्रपती खालीलपैकी कोणत्या क्षेत्रातून राज्यसभेच्या सदस्यांची नियुक्ती करतात ?

संसदेच्या कार्यसूचीमध्ये प्रथम काय असते ?

बिनविरोध निवडून येणान्या लोकसभेच्या पहिल्या महिला सभापती कोण ?

खालीलपैकी कोणते उदिष्ट्य राज्यांच्या मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये समाविष्ट नाही ?

भारतीय राज्यघटनेच्या कोणत्या भागात मार्गदर्शक तत्त्वांचा समावेश आहे ?

राज्यनितीच्या मार्गदर्शक तत्त्वांच्या संदर्भात कोणते गुणवैशिष्टय गैर लागु ठरते ?

भारतीय संविधानाच्या कोणत्या कलमात समान नागरी कायद्याची तरतुद आहे ?

मार्गदर्शक तत्त्वांच्या प्रकरणातील कोणते कलम मादक पेयांच्या सेटवर बंदी घालण्याशी संबंधित आहे ?

भारताच्या संविधानात आंतरराष्ट्रीय शांतीआणि सुरक्षेस प्रोत्साहन देण्याबाबत उल्लेख कोठे आढळतो ?

भारतीय संविधानात कल्याणकारी राज्याचा आदर्श कशात प्रस्थापित आहे ?

भारताच्या संविधानाच्या संदर्भात राज्यधोरणाची दिशानिर्देश तत्त्वे :
अ) कार्यकारी कार्यावर निर्बंध लावतात.
ब) कायदेशीर कार्यावर निर्बंध लावतात.
वरीलपैकी कोणते विधान बरोबर आहे ?

स्वातंत्र भारतात खालीलपैकी कोणती कायदेशीर तरतूद आपणास ग्रामीण सामाजिक, आर्थिक समवाटणी न्याय देण्याच्या दृष्टीने सर्वात प्रभावी वाटते ?

भारतीय राज्यघटनेच्या कुठल्या कलमानुसार राज्य सरकारांनी वन्य जमातीकडून अन्य लोकांकडे जमीन हस्तांतरण करण्यास प्रतिबंध करण्याचे धोरण स्वीकारले ?

मुलभूत अधिकार संविधानाच्या कोणत्या भागात समाविष्ठ आहेत ?

मुलभूत अधिकार मुलभुत मानले जातात कारण —

मुलभूत अधिकारांचा समावेश कोणत्या कलमा अंतर्गत कलेला आहे ?

संविधानाच्या भाग-3 मध्ये एकूण किती कलमांमध्ये मुलभुत अधिकाराचे वर्णन करण्यता आले आहे ?

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी संविधानाच्या कोणत्या भागाला सर्वाधिक टिकात्मक भाग म्हटले आहे ?

मुलभूत अधिकाराचे तत्त्व भारतीय संविधानाने कोणत्या देशाच्या राज्यघटनेकडून स्विकारले आहे ?

मुलभूत अधिकार लागु करण्याची जबाबदारी कोणावर सोपविण्यात आली आहे ?

‘कायदयापुढे समानता’ व सर्वांना कायदयाचे समान संरक्षण ही तत्वे कोणत्या देशांच्या राज्यघटनेकडुन स्विकारली आहेत ?

मुलभूत अधिकाराला स्थगित करण्याचा अधिकार कोणास आहे ?

घटनेच्या कलम 22 अंतर्गत काही गोष्टींचा अपवाद वगळता प्रतिबंधक स्थानबद्धते अंतर्गत जास्तीत जास्त किती काळ एखाद्या व्यक्तीला स्थानबद्ध केले जावू शकते ?

भारतीय संविधानाच्या कोणत्या कलमाअंतर्गत नागरिकत्याची तरतुद करण्यात आली आहे ?

भारतीय संविधान भारतीय नागरिकांना कोणते नागरिकत्व बहाल करते ?

‘एकेरी नागरिकत्व’ हे तत्व कोणत्या देशाच्या संविधानाकडून स्विकारण्यात आले आहे ?

कोणत्या कलमानुसार संसदेला नागरिकत्वासंबंधी कायदा बनविण्याचा अधिकार प्राप्त आहे ?

पाकीस्तानातुन भारतात आलेल्यांना नागरिकत्व देण्यासंबंधीच्या तरतुदीचा समावेश कोणत्या कलमामध्ये केला आहे ?

खालीलपैकी कशाने भारतीय नागरिकत्व प्राप्त करता येणार नाही ?

नागरिकत्व प्राप्त करने किंवा गमावण्याचे नियम सविस्तरपणे कशामध्ये वर्णीत केले आहेत ?

खालीलपैकी कोणत्या कारणामुळे नागरिकतेचा लोप होऊ शकतो ?

नागरिकत्व प्राप्त करण्याच्या अटी निर्धारीत करण्याचा अधिकार कोणाला आहे ?

भारतीय नागरिकत्व कोणत्या तत्त्वाने प्राप्त होते ?